Rafine Şekere Alternatifler
- Kerem Can Soygül
- 21 Şub
- 2 dakikada okunur
Günümüzde rafine şekerin sağlık üzerindeki olumsuz etkileri nedeniyle, doğal tatlandırıcılara olan ilgi artmaktadır. Doğal tatlandırıcılar, hem besleyici özellikleri hem de düşük glisemik indeksleri sayesinde sağlıklı bir alternatif sunar. Bu yazıda, şeker yerine kullanılabilecek başlıca doğal tatlandırıcıları ve bunların sağlık üzerindeki etkilerini inceleyeceğiz.
1. Stevia
Stevia rebaudiana Bertoni bitkisinin yapraklarından elde edilen stevia, sıfıra yakın kalori içeriği ve yüksek tatlandırma gücü ile dikkat çeker. Kan glukoz seviyesini etkilemediği için diyabet hastaları tarafından tercih edilir. Ayrıca antihiperglisemik, antihipertansif, antiinflamatuar ve antitümör gibi çeşitli biyolojik etkileri olduğu araştırmalarda belirtilmiştir. 
2. Bal
Doğal bir tatlandırıcı olan bal, antioksidan, antibakteriyel ve antienflamatuar özelliklere sahiptir. İçerdiği vitaminler ve mineraller sayesinde bağışıklık sistemini destekler. Ancak yüksek kalori içeriği nedeniyle ölçülü tüketilmelidir. 
3. Akçaağaç Şurubu
Akçaağaç ağaçlarının özsuyundan elde edilen bu şurup, kalsiyum, potasyum ve çinko gibi mineraller içerir. Düşük glisemik indeksi sayesinde kan şekerini rafine şeker kadar hızlı yükseltmez. Tatlılarda ve içeceklerde doğal bir tatlandırıcı olarak kullanılabilir. 
4. Hindistancevizi Şekeri
Hindistancevizi çiçeğinin nektarından elde edilen bu şeker, düşük glisemik indeksi ve içerdiği potasyum, magnezyum gibi minerallerle sağlıklı bir alternatif sunar. Karamelize tadı sayesinde çeşitli tariflerde kullanılabilir. 
5. Agave Şurubu
Agave bitkisinden elde edilen bu şurup, yüksek fruktoz içeriği nedeniyle tatlandırma gücü yüksektir. Düşük glisemik indeksi sayesinde kan şekerini daha yavaş yükseltir. Ancak fruktozun aşırı tüketimi karaciğer yağlanmasına yol açabileceğinden, dikkatli kullanılmalıdır. 
6. Şeker Alkolleri (Polioller)
Sorbitol, mannitol, ksilitol ve eritritol gibi şeker alkolleri, düşük kalorili ve düşük glisemik indeksli tatlandırıcılardır. Özellikle diyabetik ürünlerde ve şekersiz sakızlarda kullanılırlar. Aşırı tüketimleri sindirim sorunlarına yol açabileceğinden, ölçülü tüketilmelidirler. 
7. Allüloz
Doğal olarak incir ve kuru üzüm gibi meyvelerde bulunan allüloz, düşük kalorili bir tatlandırıcıdır. Şekerle benzer bir tat profiline sahip olup, kan şekerini etkilemez. Ayrıca, kilo kontrolüne yardımcı olabileceği ve vücutta yağ birikimini azaltabileceği belirtilmektedir. 
Sonuç
Doğal tatlandırıcılar, rafine şekere alternatif olarak hem sağlık hem de lezzet açısından çeşitli avantajlar sunar. Ancak her birinin kendine özgü özellikleri ve potansiyel etkileri vardır. Bu nedenle, kullanım amacına ve bireysel sağlık durumuna göre uygun tatlandırıcıyı seçmek önemlidir. Herhangi bir diyet değişikliği yapmadan önce bir beslenme uzmanına danışmanız önerilir.
Kaynakça
1. Tatlandırıcılar, Turkiye Klinikleri J Endocrin. 2014;9(2):60-70
https://www.turkiyeklinikleri.com/article/tr-tatlandiricilar-69716.html?utm_source=ç
2. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Karadeniz Turizm Araştırmaları Dergisi,
Journal of Karadeniz Tourism Research,
Gastronomide Rafine Şekere Doğal Alternatifler:
Sağlıklı Tatlandırıcılar
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4442103?utm_source
3. 3 Health Benefits of Allulose, A Non-Bitter Sugar Alternative
By Jillian Kubala, RD
Yorumlar